Polikistik over sendromu nedeni halen bilinemeyen endokrin bozukluklardan biridir. Toplumda görülme sıklığı % 10 düzeyinde bulunan bu sendrom hastalarda çeşitli şikayetlere yol açıyor ve uygun tedavi prosedürleri ile hastaların şikayetlerini ortadan kaldırmak mümkün olabiliyor. Doğurganlık ile ilgili çeşitli sorunlara yol açabilen bu rahatsızlık yumurtalıklarda küçük ve iyi huylu kistlerin oluşması şeklinde kendini belli ediyor.

Kadının vücudunda, yumurtalıklar, böbrek üstü bezleri, hipofiz bezi ve santral sinir sistemi arasındaki bağlantıların bozulmasıyla birlikte ortaya çıkan polikistik over sendromu üreme döneminde kadınlarda görülüyor ve her yaşta tanı konabiliyor. Halk arasında bu sendrom POS ya da PKOS olarak da adlandırılabiliyor.  Müdahale edilmemesi durumunda kalp ve damar hastalıklarından tansiyon rahatsızlıklarına kadar pek çok farklı soruna davetiye çıkarabilen bu rahatsızlıkta erken tanı büyük önem taşıyor.

Anti HBS nedir? ne işe yaradığını merak ediyorsanız tıklayın:
Tıkla –> Anti HBS

Tanı Yöntemleri Nelerdir?

Hastaya polikistik over sendromu tanısı konması için bazı test ve tetkiklere gereksinim olabiliyor. Öncelikle jinekolojik muayene ve ultrasonografi ile yumurtalıkların incelenmesi gerekiyor. Rahim içi dokuların da gözden geçirilmesine ihtiyaç olacaktır. Hastanın tam kan sayımı testi yaptırması da gerekebiliyor ve bu sayede kan değerleri de doktor tarafından gözden geçiriliyor. Tanı konmasında en önemli testlerden biri de hormon testidir. Bu testin adet döneminin 3. gününde yapılması gerekiyor. Ancak adet görmeme sorunu yaşayan kadınlar konu hakkında doktoruna bilgi verebilir. Testin ne zaman yapılması gerektiği konusunda doktoruna danışabilir.

Hormon testi ile vücuttaki FSH ve LH hormon seviyeleri kontrolden geçiriliyor. Hastalarda polikistik over sendromu olduğunda bu hormon değerleri ideal seviyeden çok daha farklı düzeylerde oluyor. Östrojen hormonu da genelde düşük seviyede oluyor ve hastalarda erkeklik hormonunun da daha yüksek olduğu gözlemlenebiliyor. Hastanın şikayetlerinin dinlenmesi, test ve tetkik sonuçlarının bir arada değerlendirilmesi ile birlikte teşhis konabiliyor. Genellikle çok ileri tetkiklerin yaptırılmasına gerek duyulmuyor.

Şu makalemize de göz atın deriz:
Tıkla –> Vajinismus

Polikistik Over Belirtileri Nelerdir?

Kadınlar yeni adet görmeye başladıklarında 1 yıla kadar uzayabilen adet düzensizlikleri normal kabul edilir. Ancak sonrasında yaşanan adet düzensizlikleri bir sağlık sorununun habercisi olabiliyor. Bu sağlık sorunlarından biri de polikistik over sendromu oluyor. İki adet dönemi arasında olması gerekenden çok daha uzun bir süre geçmesi ya da hiç adet olmama POS belirtileri arasında en yaygın şekilde görülendir. Özellikle yaşı küçük olan kadınlarda adet dönemi başlamış olmasına karşın, birkaç adet döneminin ardından adetin kesilmesi de yine sık görülen belirtiler arasında yer alıyor. Bunun dışında polikistik over sendromu belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:

  • Adet dönemi dışında ara kanamalar olması
  • Vücudun çeşitli bölgelerinde tüylenme meydana gelmesi
  • Özellikle yüz ve sırt bölgesinde yoğunlaşan sivilcelenme durumu
  • Cilt dokusunda değişiklikler olması
  • Ellerin üzerinde lekelenme şeklinde cilt rengi değişimlerinin olması
  • Hamile kalamama
  • Kilo alma
  • Yoğun bir saç dökülmesi
  • Seste kalınlaşmalar
  • Göğüslerde hassasiyet olması
  • Göğüs ölçülerinde büyüme ya da küçülme meydana gelmesi

Bu belirtilerin tümünün ortaya çıkmasından söz edilebileceği gibi sadece bir ya da birkaç belirti de görülebilir. Önemli olan, zaman kaybetmeden bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanı ile görüşmektir. Özellikle erken dönemde semptomlar çok net bir şekilde ortaya çıkmayabilir. Sadece adet düzensizliği görülebilir ve bu belirti de mutlaka hasta tarafından dikkate alınmalıdır.

Kegel egzersizinin ne gibi faydaları var? merak ediyorsanız tıklayın:
Tıkla –> Kegel egzersizi

Polikistik Over Sendromu Neden Olur?

Tıp teknolojisi çok ilerlemiş olsa da halen pek çok hastalığın nedenleri net bir şekilde bilinemiyor. Bu hastalıklardan biri de polikistik over sendromu ve nedenlerine dair halen çok sayıda araştırma yapılmaya devam ediliyor. Bu araştırmalar esnasında PKOS ile genetik faktörler arasında bir bağ olduğu anlaşıldı. Ailesinde bu sendromu yaşayan kişilerin olması,  bireyde sendromun ortaya çıkma olasılığını bir hayli güçlendiriyor. Dolayısıyla bu bireylerin belirtileri çok daha fazla dikkate almasında fayda olacaktır.

Fazla kilo ile polikistik over sendromu arasında bir ilişki mevcut. Fazla kilonun kandaki insülin hormonunun artmasına neden olması, söz konusu sendromun görülme olasılığını güçlendiriyor. Androjen hormonu bu durumdan etkileniyor ve androjen hormonunun sentezlenmesi de artıyor. Bu arada POS ile bazı çevresel faktörler arasında da bir ilişki olduğu anlaşıldı. Dioksinler, fitoöstrojenler, DBP ya da BPA gibi kimyasal maddeler, Bisfenol A ve bazı tarım ilaçlarının altını çizmek gerekiyor. Çünkü bu kimyasallara uzun süre maruz kalmak da PKOS nedenlerinden biri olarak gösteriliyor. Vücuttaki cinsiyet hormonlarının dengesizliği bir başka neden olarak karşımıza çıkıyor. Son olarak anovülasyon yani yumurtlamama probleminin de polikistik over sendromu rahatsızlığının bilinen nedenleri listesinde yer aldığını belirtebiliriz.

Aşk hormonu diye bildiğimiz hormon nedir?
Tıkla –> Oksitosin hormonu

Polikistik Over Tedavisi Ne Kadar Sürer?

Tedavi ile polikistik over sendromu hastalığını tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmuyor. Bu nedenle tedavilerin hastaların şikayetlerini gidermeye yönelik olarak uygulandığını ve her hastada aynı tedavi protokolünün uygulanamadığını belirtmek gerekiyor. Örneğin hastanın bebek sahibi olmayı planlayıp planlamadığı, uygulanacak tedavide etkili olan bir unsurdur. Tüylenme problemi yaşayan hastalarda hormonal dengenin yeniden kazanılmasına yönelik bir tedavi uygulanıyor.

Genel olarak polikistik over sendromu şikayetlerini gidermeye yönelik tedavi seçeneklerinin 6 ay ya da 1 yıl gibi bir süre içerisinde istenen sonuçların alındığını belirtmek mümkün. Ancak elbette bazı hastalarda bu süre daha uzun olabilir. Önemli olan hormonal sorunları gidermek ve bu sayede adet düzensizliklerinin de önüne geçmektir. Çünkü bu sayede rahim kanseri riskinin de azaltılması mümkün olabiliyor. Kilo artışı sorununa yönelik olarak da hastaların düzenli ve sağlıklı beslenmesi, gerekiyorsa bir diyetisyen yardımı ile kilo vermesi öneriliyor.

Polikistik Over Sendromu Hamile Kalabilir mi?

Her ne kadar polikistik over sendromu doğurganlığı olumsuz yönde etkileyen ve hamile kalma olasılığını ciddi seviyede düşüren bir rahatsızlık olsa da sendroma rağmen hamile kalma şansının mevcut olduğunu belirtmek gerekiyor. Yani ‘POS hamile kalmayı % 100 engeller’ diyemeyiz. Fakat doğal yolla gebe kalma şansının düşük olduğunun hastalar tarafından bilinmesi gerekiyor. Günümüzde hamile kalamadığı için tüp bebek tedavisine başvuran kadınların % 20’si polikistik over sendromu problemini yaşıyor ve bu nedenle hamile kalamıyor. Ancak tüp bebek tedavisi gören hastaların % 66’sı da hamile kalabiliyor. Hamile kalma olasılıkları üzerinde etkili olan unsurlardan biri de hastalığı hafif, orta ya da ileri şeklinde değerlendirilen seviyesidir.

Adet gecikmesinin nedenleri nedir? hemen tıkla öğren:
Tıkla –> Adet gecikmesinin nedenleri

Polikistik Over Geçer mi?

Pek çok rahatsızlık gibi polikistik over sendromu da kendi kendine geçmez ve mutlaka tedaviye zaman kaybetmeden başlanmalıdır. Çünkü bu rahatsızlığa doğru şekilde müdahale edilmezse pek çok farklı hastalığa da yol açabiliyor. Özellikle hastanın bozulan hormonal dengesinin yeniden kazanılmasına yönelik bir tedavinin mutlaka uygulanması gerekiyor. Bununla birlikte hastanın şikayetlerini ortadan kaldırmaya yönelik tedavilerin de uygulanmasına ihtiyaç duyuluyor.

Tedavi ile müdahale edilmeyen polikistik over sendromu hastaların yaklaşık yarısında insülin direnci sorununun gelişmesine yol açıyor. Haliyle obezite problemi de ortaya çıkıyor. Hastaların bazılarında da tip 2 diyabet sorunu baş gösteriyor. POS gebe kalmayı da engelleyebilen bir rahatsızlıktır. Sonuç olarak mutlaka kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurulması gerekiyor ve tedavi için geç kalmamak da önem taşıyor.

 

Konu ile alakalı yabancı kaynaklar:
https://www.endocrineweb.com/conditions/polycystic-ovary-syndrome-pcos/how-pcos-treated

 

Detaylı bilgi için Özel Bahçelievler Kadın Hastalıkları ve Doğum Merkezimizi arayarak ulaşabilirsiniz.
Cep Tel: 0532 414 56 66
Ofis Tel: 0212 603 66 54
E-Mail: [email protected]