İki veya daha fazla bebek içeren gebeliklere çoğul (multifetal) gebelik diyoruz. Bunların çoğunluğu ayrı yumurta bebekleridir ve herbirinin plasentası (eşi) ayrıdır, daha azı ise aynı yumurtanın bölünmesiyle oluşan bebeklerdir.
Çoğul gebelik oranı ne kadardır?
Normalde 100 gebelikten biri ikiz, 6.000 gebelikten biri üçüz, ve 500.000 gebelikten biri dördüz olur . Ancak son 20 yılda yardımcı üreme tekniklerinin yaygınlaşması sonucu üçüz ve daha yüksek çoğul gebeliklerin sayısında önemli artış olmuştur. Bu tekniklerin kullanıldığı gebeliklerin %10’unda iki veya daha fazla bebek bulunur.
Çoğul Gebeliğin riskleri nelerdir?
Çoğul gebeliklerde düşük ( gebeliğin 20 hafta tamamlanmadan önce sonlanması ) ve ciddî prematürite (20 ile 32. haftalar arasında doğum) riskleri tekil gebeliklere göre fazladır. Günümüzde iyi imkanları olan hastanelerde doğan prematür bebeklerin büyük çoğunluğu yaşar ve normal gelişim gösterir. Sonucun nasıl olacağı doğumun haftası ile yakından ilgilidir. 24. haftada %10 olan yaşama şansı , 32. hafta tamamlandığında %95’e çıkar. Çoğul gebelikte ayrıca gebelik komplikasyonları (annenin hastalıkları gibi) oranı da bebek sayısı ile orantılı olarak artar.
REDÜKSİYON(İNDİRGEME)
Dört veya daha fazla fetus içeren gebelikleri ikize indirgemek (redüksiyon) gebeliğin kaybı (düşük) ve ciddi prematür doğum risklerini azaltmaktadır. Üçüz gebeliklerde ise redüksiyonun faydaları her anne-baba adayının durumuna göre özel olarak değerlendirilmelidir.
Redüksiyon için en uygun zaman 11-13 haftalar arasıdır. Bu dönem, ultrasonla bebeklerden herhangi birinin gelişiminin ya da yapısının anormal olduğunun saptanabileceği en uygun dönemdir. Daha erken dönemde gelişim bozukluğu gösteren embryolar genellikle bu haftadan önce kendiliğinden ölürler. Daha sonraki haftalarda yapılacak olan redüksiyon ise geride daha fazla miktarda ölü doku bırakacağından bir sorun çıkarma ihtimalini artırır. Düşük ihtimali redüksiyonu izleyen iki hafta içinde en fazladır (%2). Ancak daha sonra da bu risk azalarak da olsa devam eder.
Erken Doğan Bebekler ile İlgili Bazı Riskler
Normalde 100 gebelikten biri ikiz, 6.000 gebelikten biri üçüz, ve 500.000 gebelikten biri dördüz olur . Ancak son 20 yılda yardımcı üreme tekniklerinin yaygınlaşması sonucu üçüz ve daha yüksek çoğul gebeliklerin sayısında önemli artış olmuştur. Bu tekniklerin kullanıldığı gebeliklerin %10’unda iki veya daha fazla bebek bulunur.
1980 e kıyasladığımızda ikiz gebeliklerde %52, üçüz veya üzeri gebeliklerde ise %404 lük bir artış olmuştur.
Normal doğan bebeklere oranla 1,5-2,5 kilogram arasında doğanların enfeksiyondan etkilenme riski 2-3 kat, 1,5 kilogramın altında doğan bebeklerin 7 kat, 1 kilogramın altındakilerin ise 26 kat daha fazladır. Türkiye’de yılda 1 milyon 300 bin doğum meydana gelirken, bunun 130 bini, 2 bin 500 gramın altında gerçekleşiyor. Türkiye’de 750 gramın altında doğan her 100 çocuktan 66’sı ölüyor. doğum ağırlığı 1.250- 1.500 gram olan bebeklerin yüzde 10’unda, 1.000-1.250 gram olanların yüzde 20’sinde, 750-1.000 gram olanların yüzde 30’unda kronik akciğer hastalığı gelişiyor.
Çoğul Gebelikler ile İlgili Bazı Riskler
Tekil gebeliklerin %6 sı 37 haftadan önce doğarken, ikizlerin %43 ü, ve üçüzlerin %95 i 37 haftadan önce doğmaktadır. Üçüzlerin ortalama doğumdaki haftası 33 haftadır. Üçüz gebeliklerin %23 ü 32 hafta öncesinde, %9 u da 28 hafta öncesinde doğar. Dördüzlerin ortalama doğum haftası 31 haftadır. Dördüzlerin %45 i 32 hafta öncesinde, %14 ü de 28 hafta öncesinde doğar.
Çoğul gebeliklerde düşük ( gebeliğin 20 hafta tamamlanmadan önce sonlanması ) ve ciddî prematürite (20 ile 32. haftalar arasında doğum) riskleri tekil gebeliklere göre fazladır. Günümüzde iyi imkanları olan hastanelerde doğan prematür bebeklerin büyük çoğunluğu yaşar ve normal gelişim gösterir. Sonucun nasıl olacağı doğumun haftası ile yakından ilgilidir. 24. haftada %10 olan yaşama şansı , 32. hafta tamamlandığında %95’e çıkar.