Polikistik over sendromu dünya genelinde yaklaşık 5 milyon kadını etkileyen hastalıklardan biridir. Aynı zamanda yine dünya genelinde en yaygın kısırlık yani infertilite nedenlerinden biri POS oluyor. Elbette bu problemi yaşayan kadınlar için tüp bebek tedavisinin fark yarattığını da belirtmek gerekir. Çünkü polikistik over sendromu yaşayan kadınlar için kendiliğinden hamile kalmak pek mümkün olmayabilir. Bu noktada da devreye yardımcı üreme teknikleri giriyor. Konuyla ilgili merak edilen her türlü detayı ele alacağız. Öncesinde ise polikistik over sendromunda hamileliğin nasıl olduğunu ele alalım.
Yazı İçeriği
Polikistik Over Sendromunda Gebelik Nasıl Olur?
Kısaca POS ya da PKOS olarak da anılan polikistik over sendromunun hamileliği zorlaştırmasının iki farklı sebebi vardır. Bunlardan ilki yumurtalamanın olmamasıdır. Sağlıklı bir gebelikten söz edebilmek için mutlaka yumurtanın olması ve döllenme için ideal olgunluğa ulaşması gerekir. Ancak PKOS nedeniyle kadınlar adet düzensizlikleri yaşayabiliyor. Yumurtalama olmadığından doğal yollarla gebelik elde edilmesi de bir hayli zorlaşıyor. Zira adet düzensizliği bile başlı başına gebeliği zorlaştıran bir unsur olarak karşımıza çıkıyor. Bir diğer unsur da bu sendroma bağlı olarak erkeklik hormonunun fazla olmasıdır. Gebelikte vücudun hormon dengesi de çok büyük bir önem taşıyor. Hormon dengesizliklerine bağlı olarak da kısırlık meydana gelebiliyor.
Ancak günümüzde POS problemini yaşayan kadınlar için de anne olmak bir hayal olmaktan çıktı. Geliştirilen yeni ilaçlar, yeni teknolojiler sayesinde tüp bebek yöntemi ile hamile kalmaları sağlanabiliyor. Tüp bebek tedavisi, başarı oranı son derece yüksek olan tedavilerden biridir. Polikistik over sendromu nedeniyle hamilelik elde edemeyen kadınlar da gönül rahatlığı ile tüp bebek tedavisinden faydalanabilir. Ancak yaş faktörü de dikkate alınarak tedavi için başvuruda geç kalmamak gerekir.
Polikistik Over Olan Hastalara Tüp Bebek Yapmanın Zorluklar Nelerdir?
POS rahatsızlığı olan hastalarda tüp bebek tedavisi yapmanın temel zorluğu yumurta elde etmek olabiliyor. Çünkü bu rahatsızlıktan kaynaklanan hormon dengesizliği düzenli olarak yumurtlama gerçekleşmesini de sıkıntıya sokuyor. Bir diğer zorluk da düşük riskini önlemektir. Elbette her zaman bunun mümkün olmadığını belirtmeliyiz. Çeşitli ilaç kullanımları gibi yöntemler ile sağlıklı yumurtalar elde edilebilir. Yapay ortamda yani laboratuvar ortamında döllenme meydana getirilebilir. Döllenen yumurtanın rahme transfer edilmesinde de polikistik over sendromundan kaynaklanan bazı sorunlar yaşanmıyor. Ancak yumurtanın yani embriyonun rahme tutunması noktasında sorun olabiliyor. Düşük riskini minimum seviyeye çekmek için de doktor tarafından bazı tedbirlerin alınmasına ihtiyaç olacaktır.
Polikistik Over Sendromu ve OHSS
Polikistik over sendromu olan hastalarda ‘ovaryenhiperstimülasyon sendromu’ yani OHSS de gelişebiliyor. Bu sendrom, gonadotropinlereoverin aşırı yanıt vermesiyle oluşuyor. Bu nedenle kısaca ‘aşırı uyarım sendromu’ gibi isimlerle de anılıyor. OHSS, tüp bebek tedavisinde uygulanan en ciddi komplikasyonlardan biridir. Hafif düzeyde olabildiği gibi şiddetli düzeyde de gelişebilir.
Polikistik over sendromu olan hastalar için uygulanan tüp bebek tedavisinde bu sendromun gelişmesini önlemek için bazı önlemlerin de alınması gerekiyor. Öncelikle kullanılan ilaç dozajlarının çok iyi belirlenmesi gerektiğini belirtelim. Çatlatma iğnesinin dozajının düşürülmesi, OHSS gelişme riskini de düşürüyor. Antagonist sikluslarda yumurtanın agonist ilaçlarla çatlatılması da tercih edilebilir.
Bununla birlikte embriyo dondurma işleminin yapılması son derece önemlidir. Embriyolar dondurulduktan 1- 2 ay sonrasında anne adayına transfer ediliyor. Bu işlemin polikistik over sendromu olan hastalar için uygulanan tüp bebek tedavisinde OHSS gelişmesini önlediğini söyleyebiliriz. Bu hastalarda embriyo dondurma işlemi son derece önemli bir tedbirdir.
Polikistik Over Tüp Bebek Tutar Mı?
Sıklıkla sorulan sorulardan biri de bu hastalarda tüp bebek tedavisinin ne oranda başarı sunduğudur. Polikistik over sendromuna sahip olan kadınlarda tüp bebek tedavisiyle hamile kalma noktasında başarı oranı % 50 – 60 dolaylarındadır. Bu oranın son derece yüksek olduğunu söyleyebiliriz. Ancak elbette % 100 gebelik garantisi de asla verilemez. Genellikle yumurtlama tedavileri gibi yöntemlerden başarı elde edilemediğinde tüp bebek tedavisi aşamasına geçiliyor. Kadından yumurta ve erkekten de sperm alınarak laboratuvar ortamında döllenme sağlanıyor. Ardından döllenen yumurtanın anne adayının rahmine transfer edilmesi sağlanıyor. Sonuç olarak bu hastalarda da tüp bebek tedavisinde farklı bir prosedür uygulanmadığını söyleyebiliriz.
Çiftlerin tedaviye katılım göstermesi son derece önemlidir. Burada katılımdan kast edilen doktor tarafından önerilen yaşam değişikliklerinin ya da beslenme değişikliklerinin uygulanmasıdır. Çiftlerin birbirlerini desteklemeleri ve motive etmeleri de önem taşıyor. Çiftlerin istekli olması, gerekli yaşam değişikliklerini yapması yani tedaviye katılım göstermesi durumunda tüp bebek tedavisinin başarı olasılığının da yükseleceğini belirtelim.
Polikistik Over Olan Bir Kadın Hamile Kalabilir Mi?
Ülkemizde hamile kalamamak şikayeti ile doktora başvuran kadınların büyük bölümünde polikistik over sendromu saptanıyor. Maalesef adet düzensizlikleri ülkemizde kadınlar tarafından çok fazla ciddiye alınmıyor. Aynı zamanda düzenli olarak jinekolojik kontrollere giden kadın sayısı da bir hayli az. Bu nedenle çoğunlukla POS tanısı gebe kalamama şikayetiyle başvurulduğunda konabiliyor. Hastalar tanı konduğunda bir daha asla hamile kalamayacaklarını düşünebiliyorlar. Elbette bu bilgi doğru değil!
POS hastaları da hamile kalabilir! Ancak doğal yolla hamile kalma olasılığının bir hayli düşük olduğunun da altını çizmeliyiz. Vücudun hormon dengesizlikleri ve aynı zamanda adet düzensizlikleri yani yumurtlama dönemlerinin de düzenli olmaması, doğal yoldan hamile kalma şansını ciddi düzeyde düşürüyor. Bununla birlikte söz konusu sendrom çoğu zaman obezite ile de paralel seyrediyor. Yani aşır kilo kaynaklı olarak da doğal yolla gebelik şansının düştüğünü söyleyebiliriz. Zira mevcut kilonun % 10’unu vermek bile bu kadınların hamile kalma şansının artmasını sağlıyor. Kilo verildiğinde çoğu zaman vücudun hormon dengesi de sağlanıyor.
Burada önemli olan yaş faktörünü de göz ardı etmemektir. İnsülin direnci aşırı kilo gibi problemlerden kurtulmak her hasta için kolay olmayabilir. İdeal kiloya ulaşmak konusunda yıllarca beklemek gebelik şansının bu kez de yaştan kaynaklı olarak düşmesine neden olabilir. Dolayısıyla yaş faktörü de dikkate alınarak 1 yıllık korunmasız cinsel ilişki ile gebelik elde edilemediğinde tüp bebek tedavisinden yardım alınmasında fayda olacaktır.
Mutlaka göz atın –> Tüp Bebek Tedavisi Kimlere Uygulanır
Polikistik Over Hastaları Nelere Dikkat Etmeli?
Genel olarak dikkat edilmesi gereken unsurları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Beslenme programının mutlaka gözden geçirilmesi, sağlıklı ve düzenli bir beslenme programının uygulanması gerekir
- Hastaların alkol ve tütün ürünlerinden uzak durması son derece önemlidir
- Diyet ve egzersiz ile fazla kilolardan arınmak gerekir
- Beslenme programına demir ve magnezyum yönünden zengin gıdaların da eklemesi sağlanmalıdır
- Tüp bebek tedavisi sırasında ve sonrasında doktorun tüm öneri ve uyarılarının kesinlikle ciddiye alınması gerekir
- Tanı konan hastalar doğal yolla gebelik elde edemediklerinde tüp bebek tedavisinden faydalanma konusunda geç kalmamalıdır
İlginizi çekebilir –> Tüp Bebek Tedavisinde Sıkça Sorulan Sorular
Polikistik Over Hastalarının Düşük Yapma Riski
Bilindiği gibi düşük riski tüm gebeliklerde mevcuttur. Ancak polikistik over sendromu durumunda anne adaylarının düşük yapma olasılığı biraz daha fazladır. Özellikle gebeliğin ilk 3 ayında düşük yapmanın yaygın görülen bir durum olduğunu belirtmemiz gerekiyor. Elbette POS sıkıntısı yaşayan her anne adayı düşük yapacak şeklinde bir düşünceye asla kapılmamalısınız. Sadece ilk 3 ay içerisinde riskin biraz daha fazla olduğunu belirtmeliyiz. Bu nedenle gebelik takibinin titizlikle gerçekleştirilmesi son derece önemlidir. Anne adayları doktorlarının öneri ve uyarılarını da dikkate almalı, harfiyen uygulamalıdır.
Anne adaylarında polikistik over sendromu ile birlikte insülin direnci ve obezite de görülüyorsa bu durumda gerekli tüm önlemlerin alınması gerekiyor. Zira gebeliğin ilk 3 ayında bu anne adaylarının düşük yapma riskini artıran temel unsurlar bunlardır. Dolayısıyla hekim tarafından da gerekli tüm önlemler alınmalıdır. Obezite olan anne adaylarında gebeliğe bağlı şeker hastalığının görülme riskinin de yüksek olduğunu belirtmemiz lazım… İnsülin salgı bozukluğu ve aynı zamanda glukozin toleransı ise sadece anne adaylarının değil anne karnındaki bebeklerin sağlığını da olumsuz yönde etkiliyor. Hatta kimi zaman bebekler için hayati tehlike bile doğurabiliyor. İşte bu nedenle söz konusu rahatsızlıkların mevcut olması halinde gebelik takibi çok daha fazla önem taşıyor. Konuyla ilgili sorularınızı yorum bölümüne yazabilirsiniz.
Bilgi sahibi olun –> Tüp Bebek Tedavisinde Yeni Gelişmeler
Detaylı bilgi için Özel Bahçelievler Kadın Hastalıkları ve Doğum Merkezimizi arayarak ulaşabilirsiniz.
Cep Tel: 0532 414 56 66
Ofis Tel: 0212 603 66 54
E-Mail: [email protected]