Gebelikte şeker yüklemesi hamilelik döneminde yapılan testlerden biridir. Anne adaylarında gebelik döneminde diyabet gelişebilir. Hamileliğe bağlı şeker hastalığı sadece anne adayının sağlığını olumsuz etkilemez. Aynı zamanda anne karnındaki bebeğin de bu sorundan olumsuz etkilendiğini belirtmek gerekiyor.
Bu nedenle söz konusu testin mutlaka yapılması gerekir. Hamilelik döneminde gerçekleştirilen şeker yüklemesi testi için ideal dönem gebeliğin 24. haftası ile 28. haftası arasıdır. Ancak ender durumlarda ve doktor tarafından gerekli görülmesi halinde daha erken dönemde de test yapılabilir. Bu testin nasıl yapıldığı, zararlı olup olmadığı gibi merak edilen her türlü konuya açıklık kazandıracağız. Ancak öncesinde Glikoz testini daha yakından inceleyelim.
Yazı İçeriği
Şeker (Glikoz) Yükleme Testi Nedir?
Her anne adayı için gebelikte şeker yüklemesi testinin mutlaka yapılması gerekir. Bu test hamilelikte kan şekerinin yükselmesiyle ilgili tespitlerin yapılmasını sağlar. Vücudun şekere ne tepki verdiği gibi önemli bilgilerin edinilmesini sağlayan test halk arasında ‘şeker testi’ ya da ‘glikoz testi’ gibi isimlerle de biliniyor.
Çoğunlukla gebelik döneminde yapılıyor olması, bu testin hamilelere özel olduğunun düşünülmesine neden oluyor. Aslında obezite problemi olan hastalara ya da prediyabet rahatsızlığı yaşayanlara da uygulanan bir testtir. Bu testin genel olarak iki farklı etapta gerçekleştirildiğini belirtebiliriz. Şayet ilk aşamada şüpheli bir durum tespit edilirse testin bir diğer aşamasına geçiliyor.
İlk etapta sadece tek bir test uygulanıyor. İkinci aşamaya geçilmesi durumunda ise 3 farklı test yapılıyor. Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından testlerin sonuçları bir arada değerlendiriliyor ve gebelik şekerinin olup olmadığı belirleniyor.
Gebelikte Şeker Yüklemesi Nasıl Yapılır?
Anne adayları gebelikte şeker yüklemesi testi hakkında herhangi bir endişe duymamalıdır. Çünkü bu test anne adayını zorlayan bir analiz değildir. Elbette acı ya da ağrıya da neden olmaz. Genel olarak bakıldığında anne adayının kendisine verilen sıvıyı içmesi ve sonrasında belirli bir süre bekledikten sonra kan vermesi gerekir. Bu sıvı PPG (postprandial glikoz) testinde suda çözünmüş 50 gr saf glikoz oluyor. 1 saat bekleniyor ve ardından anne adayından kan numunesi alınıyor. Böylelikle tokluk kan şekerine bakılması mümkün olabiliyor.
Eğer gebelikte şeker yüklemesi testinin bu ilk aşamasında değer yüksek çıkarsa bu durumda OGTT yani oral glikoz tolerans testi gerçekleştirilir. Test kapsamında anne adayının 100 gr glikoz içeren su içmesi gerekir. OGTT açlık kan şekerinin ölçümünü içerir.
Anne adayı sıvıyı içtikten 1, 2 ve 3 saat sonrasında kan verir. Bu sayede kandaki şeker seviyesine bakılması sağlanır. Toplamda 4 defa test yapılır ve bu testlerden en az 2’sinde değer normal referans aralığının üzerinde olursa gebeliğe bağlı diyabet teşhisi konur. Anne adaylarında şayet hamileliğe bağlı diyabet varsa, teşhis edilmesi son derece önemlidir. Bu sayede gerekli önlemler alınabilir ve anne karnındaki bebeğin bu rahatsızlıktan etkilenmesinin de önüne geçilmiş olur. Dolayısıyla söz konusu testin mutlaka gerçekleştirilmesi gerekir.
İlginizi çekebilir –> Hamilelikte grip aşısı
Gebelikte Şeker Yüklemesi Aç Karnına Mı Yapılır?
Sıklıkla merak edilen konulardan biri de test için aç karnına olmak gerekli mi şeklindedir. Test için anne adayının normal kan şekeri değerinin belirlenmesi gerekir ve bunun için de aç karnına olunması gerekmez. Anne adayı gebelikte şeker yüklemesi testi için 50 gr glikoz içeren sıvı tüketir. Bu sıvının içilmesinin ardından herhangi bir yiyecek ya da içecek tüketilmemesi gerekiyor. Aksi halde test sonucu yanıltıcı değerler içerebilir.
Bu 1 saatlik bekleme süresinin ardından anne adayından az miktarda kan numunesi alınır. Kandaki şeker seviyesi ölçülür. Halk arasında testin aç karnına yapılması gerektiği şeklinde yanlış bir düşünce olabiliyor. Oysa sadece 1 saatlik zaman dilimi içerisinde anne adayının hiçbir şek yememesi ve içmemesi gerekiyor. Bu durum da zorlayıcı bir nitelik taşımaz. Zira anne adaylarının bu test sırasında 1 saat yemek yemediklerinde zorlanmadıkları da gözlemlenir.
Şeker Yüklemesi Yapmak Zararlı Mı?
Elbette gebelikte şeker yüklemesi testinin anne adayına ya da anne karnındaki bebeğe herhangi bir zararı bulunmaz. Toplumda bu testin ciddi zararlarının olabileceği yönünde bir inanış olabiliyor. Oysa bu bilgi doğru değildir. Söz konusu test için anne adayına içirilen sıvıda sadece 50 gr glikoz bulunuyor. Bu glikoz miktarının, günlük hayatta tüketilen gıdalarda ya da içilen sıvılarda bulunan glikoz miktarından daha da az olduğunu söyleyebiliriz. Dolayısıyla anne adayının sağlığının ya da bebeğin sağlığının bu glikoz miktarından kaynaklı olarak olumsuz yönde etkilenmesi mümkün olmaz.
Çok ender durumlarda anne adayları hafif mide bulantısı şikayetinde bulunabiliyor. Ancak bu durum geçicidir ve anne karnındaki bebeği de etkilemez. Mide bulantısından kaynaklı olarak kusma şikayeti de meydana gelebilir. Bu etkiler sadece birkaç saat sürer ve çoğu zaman oldukça hafif düzeydedir. Anne adaylarının bu konuda herhangi bir endişe yaşamalarına gerek olmaz.
Hamilelikte Şeker Yüklemesi Kaç Olmalı?
İlk ölçüm gebelikte şeker yüklemesi testinin en önemli aşamalarından biridir. Anne adayının 50 gr glikoz içeren sıvıyı içmesinin ardından 1 saat beklenmesi ve kan numunesi alınarak test yapılması gerekir. Bu testin ilk aşamasında, desilitrede 150 miligramın altında bir sonuç çıkması durumunda bu sonucun normal olduğunu söyleyebiliriz.
Eğer yapılan testte söz konusu değerin daha üstünde bir değer çıkarsa testin ikinci aşamasına geçilmesi gerekir. Bir başka deyişle sadece tek bir test ile çıkan değer dikkate alınarak anne adayına gestasyonel diyabet teşhisi konamaz. Her ne kadar değerin yüksek olması, gebelik şekeri bulunma ihtimalini % 80’lere çekiyor olsa da tanı konmadan önce testin ikinci aşamasının gerçekleştirilmesi gerekir.
Bu aşamada ise 100 gr glikoz içeren sıvı içen anne adaylarından 3 defa kan numunesi alınarak test gerçekleştirilir. 1 saat geçmesinin ardından yapılan testte sınır desilitrede 180 miligramın üzerindedir. İkinci saatte 155 miligramın üzerinde olan kan şekeri seviyesinin sınır olarak kabul edildiğini söyleyebiliriz. Üçüncü testte ise sınır desilitrede 140 miligramın üzeridir. Bu değerler dikkate alınarak yapılan test sonucu kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından değerlendirilir.
Bilginiz olsun –> Subkoryonik hematom
Gebelikte Şeker Yüklemesi Neden Yapılır?
Anne adayları gebelikte şeker yüklemesi testinin neden yapıldığını merak ediyor. Çünkü gebelik şekeri mevcutsa mutlaka önlem alınmalıdır. Aksi halde anne karnındaki bebek bu durumdan olumsuz etkilenebilir. Bu testin neden önemli olduğunun daha net anlaşılması için sizlere kısa bir liste aktaracağız.
- Yüksek tansiyon
- Erken doğum
- Ölü doğum
- Gebelik zehirlenmesi
- Bebekte doğum sonrasında sarılık olması
- Bebekte doğum sonrasında solunuma dair sorunların olması
- Bebeğin yüksek doğum ağırlığına sahip olması
Gebelik şekerinin kontrol altında tutulmaması durumunda yukarıda sıralanan riskler ortaya çıkar.
Gebelikte Şeker Yüksek Çıkarsa Ne Olur?
Eğer gebelikte şeker yüklemesi testinin sonucu yüksek çıkarsa anne adayının özel bir beslenme programını uygulaması gerekir. Ayrıca haftada 5 gün egzersiz yapması da istenir. Eğer bu yaşam değişiklikleriyle başarılı bir sonuç elde edilemezse bu durumda ilaç tedavisinin uygulanması gündeme gelebilir. Konuya dair sorularınızı yorum bölümüne yazabilirsiniz.
Okumanız da fayda var –> Hamilelikte seyahat etmek