Gebelikte toksoplazma sorunu tüm anne adaylarını endişelendiren rahatsızlıklardan biridir. Toksoplazma problemi gondii olarak da anılıyor. Nedeni ise tek hücreli olan bu mikroorganizmanın insan vücuduna bulaşmasıdır. Çoğunlukla çiftlik hayvanlarında enfeksiyona neden olmasıyla gündeme gelen parazit, insanlarda da bazı sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Elbette gebelik döneminde anne adayına bulaşması, anneden bebeğe geçmesi riskini de beraberinde getiriyor.
Çiftlik hayvanlarının ya da avlanan hayvanların etkinin az pişmiş olarak tüketilmesi durumunda bu parazitin insan vücuduna bulaşması da söz konusu olabilir. Enfekte olan hayvanların etlerinin az pişmiş tüketilmesi, dünya genelinde bu parazitin bulaşmasının başlıca nedeni olarak karşımıza çıkıyor. Anne adayları için bu durumun tehlikeli bir tabloya dönüşmesi ise ölü doğum, düşük ya da erken doğum gibi çeşitli riskleri beraberinde getirmesinden kaynaklanıyor.
Elbette anne adayından anne karnındaki bebeğe geçmesi durumunda da çeşitli risklerin ortaya çıktığından söz edebiliriz. Bu hastalığın bebeklerde ne gibi riskler doğurduğunu aktaracağız. Aynı zamanda insan vücuduna bulaşması durumunda parazitin hangi belirtilerle kendini belli ettiğinden de söz edeceğiz. Fakat öncesinde nedenlerini ele almakta fayda var.
Yazı İçeriği
Toksoplazma Nedenleri Nelerdir?
Az önce de değindiğimiz gibi gebelikte toksoplazma nedenleri arasında en yaygın olan, enfekte hayvanların etlerinin az pişmiş olarak tüketilmesidir. Genellikle çiftlik hayvanları akıllara geliyor olsa da geyik, tavşan gibi hayvanlarda da bu parazit olabilir ve etlerinin az pişmiş tüketilmesi söz konusu hastalığın nedenine dönüşebiliyor. Dolayısıyla anne adaylarının gebelik boyunca etleri az pişmiş olarak tüketmemesi son derece önemlidir.
Bir diğer unsur da pastörize edilmeyen süt ve süt ürünlerinin tüketimi oluyor. Anne adaylarının pastörize olmayan süt ve süt ürünlerinden uzak durması da büyük önem taşıyan unsurlardan biridir. Çünkü söz konusu gıdalar da parazitin vücuda bulaşma nedenlerinden biridir. Kimi zaman az pişmiş etler ya da pastörize olmayan süt ürünleri tüketilmemiş olsa da bu mikroorganizma vücuda bulaşabilir. Nedeni ise çiğ et ile temas eden ellerle ağza dokunulmasıdır.
Anne adaylarının çiğ ete eldivenle dokunması ve eti doğrama ya da kesme sırasında ellerini asla ağzına götürmemesi, bu parazitten korunmak adına önem taşıyor. Bu işlemler sırasında kullanılan tüm mutfak gereçlerinin sıcak su ve sabun kullanılarak çok iyi bir şekilde temizlenmesi gerekir. Sebze ve meyvelerin çok iyi yıkanmaması ya da hiç yıkanmadan tüketilmesi de parazitin bulaşma nedenlerinden biridir. Anne adaylarının bu konuda da dikkatli olması gerekir.
Toksoplazma Belirtileri Nelerdir?
Bazı anne adaylarında gebelikte toksoplazma durumunda herhangi bir belirti ortaya çıkmıyor. Elbette bu durum tanı konmasını güçleştiriyor ya da önleyebiliyor. Bu konuda bir diğer unsur da belirtilerin grip ile son derece benzerlik göstermesidir. Dolayısıyla belirtiler ortaya çıksa dahi anne adayları bu şikayetleri grip ve benzeri basit rahatsızlıklara bağlıyor. Doktora gitme gereği ya da doktoruna bu şikayetlerden söz etme gereği duymadıklarından tanı konması da zorlaşabiliyor.
Belirtileri ise şu şekilde sıralayabiliriz:
- Hafif ya da şiddetli baş ağrısı
- Yüksek ateş
- Lenflerde şişkinlik olması
- Halsiz ve bitkin hissetme
Yukarıda sıralanan belirtiler bağışıklık sistemiyle ilgili bir sorun yaşamayan kişiler için geçerlidir. Ancak kimi zaman hastalıklar, tedaviler nedeniyle bağışıklık sistemi ciddi oranda zayıflayabilir. Bu gibi durumlarda daha ciddi belirtiler ortaya çıkabiliyor. Kişinin bağışıklık sisteminin zayıf olması durumunda gözlemlenen semptomlar ise şöyledir:
- Geçmeyen ve şiddetli baş ağrısı
- Bilinçte bulanıklık olması
- Görme ile ilgili sorunlar ya da görme kaybı
- Konfüzyon
- Vücut kontrolünü ya da kas kontrolünü kaybetme
- Nöbet geçirme
- Akciğer hastalıkları
Nasıl Teşhis Konulur?
Öncelikle gebelikte toksoplazma tanısı koymanın sanıldığı kadar zor olmadığını söyleyebiliriz. Anne adayında bu parazitin mevcut olup olmadığı, yapılan bir kan testi ile anlaşılabiliyor. Tarama testleri genel olarak IgG ve toksoplazma IgM olarak adlandırılıyor. Bu testlerin yapılması için anne adayından az oranda kan numunesinin alınması ise yeterli olabiliyor.
Şayet anne adayında parazit bulunduğu tespit edilirse, bebeğe bulaşıp bulaşmadığının da belirlenmesi gerekir. Bunun için de hamileliğin 15. haftasında amniyosentez yapılmasına ihtiyaç olur. Amniyosentez, bebeğin içerisinde bulunduğu sıvıdan az miktarda örnek alınması ile yapılır. Bu test anne karnındaki bebekler için tehlikeli değildir. Anne adaylarının bu konuda bir endişe yaşamasına gerek olmaz.
Antikor Tespiti Nasıl Yapılmalıdır?
Anne adayları için gebelikte toksoplazma tespiti amacıyla yapılan testin duyarlılığı son derece yüksektir. Anne adayından alınan kan içerisinde antikor bulunup bulunmadığı laboratuvar ortamında inceleniyor. Antikor tespitinin bu şekilde yapıldığını söyleyebiliriz. IgG ve IgM testinin sonuçlarının bir arada değerlendirilmesi ile kişinin enfekte olup olmadığının ya da vücudunun bu parazite karşı bağışıklığının gelişip gelişmediğinin anlaşılması mümkün hale geliyor.
Toksoplazma Gebelik Döneminde Tedavi Edilir Mi?
Bu konuda öncelikli olarak bilinmesi gereken husus, gebelikte toksoplazma durumunda tedavinin yapılabiliyor olmasıdır. Ancak her durumda hemen tedavi yapılması da gerekmeyebilir. Belirleyici olan unsur ise hastanın bağışıklık sistemidir. Şayet bağışıklık sistemi güçlüyse bu durumda tedavi uygulanmasına gerek olmayabilir. Çünkü bu durumda hastalığın kendi kendine ortadan kalkması mümkün olabiliyor. Ancak bağışıklık sisteminin zayıf olması halinde mutlaka tedavi yapılmasına da ihtiyaç olacaktır. Bu gibi durumlarda antibiyotik ilaç tedavisi uygulanıyor. Bu yolla bebeklere parazitin bulaşma olasılığı da % 60 daha düşük oluyor.
Toksoplazma İle Doğum Yapılır Mı?
Tanı konan kişilerin gebelikte toksoplazma hakkında sıklıkla merak ettiği hususlardan biri de doğum yapmakla alakalıdır. Bu hastalığın kişinin doğum yapmasına engel teşkil etmediğini belirtebiliriz. Ancak bebeklere bulaşmış olması halinde bazı sağlık sorunlarının olabileceğini de unutmamak gerekiyor. Bu konuda doktorunuzdan daha detaylı bilgi alabilirsiniz.
Dikkatinizi çekebilir –> Anne Karnında Bebeğin Öldüğü Nasıl Anlaşılır
Gebelikte Toksoplazma Testi Nasıl Yapılır?
Test gebelikte toksoplazma tanısı konabilmesi için yapılıyor ve test için de anne adayından sadece kan numunesinin alınması yeterli oluyor. Bu açıdan söz konusu testin anne adayları için zorlayıcı olmadığını, herhangi bir hazırlık gerektirmediğini söyleyebiliriz. Sadece kan numunesi alındığından acıya ya da ağrıya da neden olmaz.
Göz atın –> Hamilelikte İlaç Kullanımı
Toksoplazma Testi Kaç Olmalıdır?
Anne adaylarının gebelikte toksoplazma konusunda merak ettiği hususlardan biri de test sonuçları oluyor.
- IgG negatif ve IgM negatif olursa enfeksiyonla karşılaşılmamış şeklinde değerlendirilir
- IgG pozitif ve IgM negatif ise enfeksiyon geçirilmiş ve vücut bağışıklık kazanmıştır
- IgG + ve IgM + ise bu durum enfeksiyonun yeni geçirildiği anlamına gelir
Toksoplazma Bebeğe Geçerse Ne Olur?
Elbette gebelikte toksoplazma bebeğe geçtiğinde ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Özellikle gebeliğin son trimester döneminde bebeklerin bu sorundan etkilenme olasılığı % 65 dolaylarına yükseliyor. İlk trimester döneminde % 17 ve ikinci trimester döneminde de bu oran % 25 dolaylarındadır. Bebekte meydana gelebilecek sorunlar ise şöyle:
- Karaciğer ve dalak büyümesi
- Sarılık
- Retina enfeksiyonu
- İşitme kaybı
- Zihinsel gerilik gibi bazı mental sorunlar
- Serabral kireçlenme
- Hidrosefali
- Karaciğerde iltihaplanma
- Zatürre
- Kalp kasında ya da vücuttaki diğer kaslarda iltihaplanma
Sorularınızı yorum bölümüne yazabilirsiniz.
Bilgi sahibi olun –> Hamilelikte Seyahat
Detaylı bilgi için Özel Bahçelievler Kadın Hastalıkları ve Doğum Merkezimizi arayarak ulaşabilirsiniz.
Cep Tel: 0532 414 56 66
Ofis Tel: 0212 603 66 54
E-Mail: [email protected]