AMH Hormonu Nedir? hormonu kadınlarda ve erkekler bulunan bir hormondur ve çoğunlukla kısırlık tedavisi için başvuran kadınlar var olan yumurta rezervini ölçmek için kullanılan bir kan testidir.
Anti-Müllerian hormonunun kısaltılmış adı olan AMH hormonu, kadınlarda folikül adı verilen yumurta keselerinin hücreleri tarafından salgılanır. Over, fallop tüpleri, rahim ve vajina gibi kadınlık organlarını yer aldığı kanala müller kanalı adı verilir.  AMH hormonu, anne karnındaki bebeğin cinsiyetini belirleyen bir hormondur.

Erkek fetüsün testislerinden bulunan sertoli hücreleri, bebeğin gelişimi boyunca hormon salgılar. Bu da erkek bebekte müller kanalının gelişmesini engeller. Fetüsün dişi olması durumunda ise testis dokusu gibi bir doku bulunmadığından müller kanalı, karşıt bir hormon ile karşılaşmadığından gelişimi devam ettirebilir ve dişilik organları oluşur. Bu nedenle de bir anti hormon olan Anti-Müllerian fizyolojik olarak kadınlarda, erkeklere oranla daha az oranda bulunur.

Gebeliğin 36. hastasında iken anne karnındaki dişi fetüsün, yumurtalıklarında ve granülosa hücrelerinde Anti-Müllerian hormonu üretilmeye başlar. Anne karnında başlayan bu süreç fetüsün dünyaya gelişi ve menopoza girişine kadar devam eder. Hormon, folikül seçiminde de görev alan bir hormondur ve yumurtlama süreci boyunca işlevseldir. Preantral foliküller denen küçük foliküller büyüyerek antral foliküllere dönüşür ve bu şekilde de yumurtlama olayı meydana gelir. Yumurta hücrelerinin büyüme hızını ve seçiciliğini de bu hormon belirler.

Anti-Müllerian Hormonu kadınlarda yumurtalıklardaki foliküller tarafından salgılanır. Glikoprotein yapısında var olan AMH hormonu anne karnında yumurtalıkların gelişmeye başlaması birlikte salgılanır ve menopoza kadar devam eder. Menopoz ile yumurtalıkların işlevlerini kaybetmesi ve daha da önemlisi yumurta rezervinin bitmesi ile Anti-Müllerian hormonu, kanda ölçülemeyecek kadar düşük seviyelerde seyretmeye başlar.

AMH Testi Neden Yaptırılır?

AMH testine en çok yumurtalık rezervi ölçmek için başvurulur. Daha anne karnında iken her kadının yumurta sayısı bellidir ve ilk adet görmeden menopoza kadar yumurta hücreleri azalarak tükenir. Over rezervini öğrenmek için en sık kullanılan testler arasında yer alan AMH hormonu testi aynı zamanda menopoz testi için de yapılan bir testtir. PCOS adı verilen bir yumurtalık hastalığı olan Polikistik Over Sendromu tanısı ve yumurtalık fonksiyonlarını ölçmek amacıyla da sık sık başvurulan aynı zamanda yumurtalık kanseri şüphesi ve kanser tedavisi sonrası yumurtalıklarda oluşan hasarın tespit edilmesi için de kullanılan bir testtir.

AMH’nin en büyük özelliği kadınların üreme sağlığı konusunda detaylı bilgiler vermesidir. Bu da fertilite tedavisi için oldukça önemlidir ve tedavi için yol haritası belirlenmesini ve doğru ilaç tedavisinin belirlenmesini sağlar. Yumurta rezervini ölçmek kadının erken menopozda olup olmadığını, yumurta azlığını saptamak için bize çok kıymetli bilgiler verir. Yakın bir tarihe kadar tüp bebek tedavisi ve diğer üreme tedavisi için başvuran hastalarımızın yumurtalık rezerv durumu ölçümü için kullandığımız FSH testi tıptaki yeni gelişmeler ile birlikte yerini AMH hormonu testine bıraktı. Anti-Müllerian, FSM ile kıyaslandığında çok daha net bir şekilde yumurta rezervi ve yumurta kalitesi bilgi veren bir test olduğundan kısırlık testi ve tedavisi için en sık başvurulan test parametrelerinden biri oldu.

Anti-Müllerian Testi Nasıl Yapılır?

AMH hormonu testi kan ile yapılan bir testtir. Kan örneği verirken diğer bazı hormonlar gibi adetli olmayı gerektirmez. Test öncesi açlık ya da tokluk aranmaz. Basit bir kan işleminin ardında testin yapıldığı laboratuvarın yoğunluk durumunda göre en kısa sürede test sonucu açıklanır. AMH hormonu ile birlikte doktorunuz farklı kan değerlerinizi de bakmak isteyebilir. Bunun için tek seferde birden fazla tüp kan alınabilmektedir.

Normal Değeri Kaç Olmalıdır?

Kadınlarda AMH değeri konusu halen tartışılan bir konu olmakla birlikte genel olarak kabul edilen referans değerleri 1-3 ng/dl arasındaki değerlerdir.

AMH hormonu kadınlarda başlıca yumurtalık kapasitesi (over rezervi) değerlendirilmesi amacıyla kullanılır. Bu noktada hedef ise kadının hamile kalabilmesi için hormon seviyelerinin, yumurta üretme yetisinin ve yumurtalık rezervlerinin araştırılması ve tespit edilmelidir.

Anti-Müllerian Düşüklüğü Nedir?

AMH hormonu testi eğer bir gebelik tedavisi için yapılıyorsa değerin 1’den az çıkması yumurta rezervlerinin tükenmek üzere olduğunu ve gebelik için acele davranılması gerektiğini gösterir AMH sonucu düşük olan ve anne olmak isteyen kadınların zaman kaybetmeden çocuk sahibi olmaları önerilir. Gebelik şansını korumak için bu aşamada yumurta dondurma işlemi de kullanılan yöntemler arasında yer alır. Yaklaşık olarak 38 yaşından önce yapılan AHM testi referans değerleri 2.6 – 6.8 ng /ml aralığındadır. Polikistik over sendromu olan hastalarda bu oran 2-3 kat daha yüksek seviyelerdedir. Bu da polistik over olan kişilerin yumurta rezervlerini diğer kişilere göre daha hızlı tükendiğini gösterir.

Anti-Müllerian hormonunu yükseltmek mümkündür?

AMH hormonu yumurta rezervlerini gösteren bir hormondur ve bireyin yaşının artması ile birlikte yumurta rezervi de azalır. Over rezervinin azalması geri döşümü olmayan bir durumdur ve düşük sevilerde seyreden AHM kişinin menopoza doğru ilerlediğini gösterir. Bu durumun bilindik herhangi bir tedavisi yoktur. AMH yükseltmek için bitkisel tedavi, kürler ya da şifalı bitki karışımları işe yaramaz.

AHM düşüklüğü tedavisi olmasa da zamanın en verimli ve doğru şekilde kullanılması hormon seviyesinin düşük seyirli olması durumunda bile gebelik şansı verebilmektedir. Yumurta dondurma işlemi de tercih edilebilecek bir diğer yöntemdir.

Menopoz Yaşını Nasıl Belirlenir?

Yapılan birçok bilimsel çalışmalar ve araştırmaların sonucu menopoz yaşı belirleme için kullanılan en doğru yöntemin AMH testi olduğunu ortaya çıkartmıştır. Over rezervlerinin düşük çıkmasının en önemli sebebi ileri yaştır. Özellikle birinci derece yakınlarında ve ailesinde erken menopoz durumu olan genç yaşta kadınların yumurta rezervlerinin azalması görülebilmektedir. Yaş ile birlikte over rezervi düşüklüğü nedenler şu şekilde sıralanabilir:

  • Yumurtalık ameliyatı geçirmiş olmak
  • Radyoterapi ve kemoterapi gibi tüm vücudu sistematik olarak etkilen sistematik tedaviler görmüş olmak
  • Sigara ve alkol kullanmak
  • Endometriozis da denilen çikolata kisti geçmişi ya da varlığı
  • Obezite
  • Turner Sendromu (kadınlarda görülen ve X kromozomunun olmaması ya da hasarlı olmasından)

Anti-Müllerian Hormonu Testinin Kullanıldığı Diğer Durumlar

  • Yumurtalık rezerv kontrolü
  • Erken menopoz şüphesi
  • Menopoz teşhisinde,
  • Menopoz yaşının tespit edilmesinde,
  • Yumurtalık fonksiyonu bozukluklarında, yumurtalık hastalıklarının tanısında
  • Kanser tedavisi görmüş kişilerde yumurtalıkların aldığı hasarın tespitini görebilmek için
  • Erken ergenlik ve gecikmiş ergenliğin tanısının konulmasında,
  • Polikistik over tanısı konulması için
  • Kısırlık tedavilerinde yumurtalıkların aşırı uyarılması olarak tabir edilen OHSS riskini öngörmek ve engellemek için
  • Tüp bebek başta olmak üzere diğer tüm üreme tedavilerinde başarı şansının ölçmek için
  • Granülosa hücreli yumurtalık kanseri tanısı, tedaviye alınan yanıt ve nükslerin tespiti,
  • Erkeklerde sertoli hücrelerinin üretimi ve sperm üretimini değerlendirmek için de AHM testi kullanılır.

Tüp bebek ve yumurta bozukluğu konusu için tıklayınız

Detaylı bilgi için istanbul tüp bebek ve kadın sağlığı merkezimizi arayarak ulaşabilirsiniz.
Cep Tel: 0532 414 56 66
Ofis Tel: 0212 603 66 54
E-Mail: [email protected]